Zie jij door de bomen nog het bos met alle verlofregelingen? In Nederland bestaan er maar liefst 10 verschillende wettelijke verlofregelingen die ieder op hun beurt bijdragen aan een goede balans tussen werk en privé. Uit de praktijk blijkt dat het huidige verlofstelsel complex en onoverzichtelijk is geworden. Hierdoor weten mensen niet op welke verlofsoort ze in welke situatie aanspraak kunnen maken. Het kabinet stelt daarom voor om de verschillende regelingen samen te brengen tot 3 soorten verlof, daarover in deze blog meer!
Het huidige verlofstelsel
Ieders inzet is hard nodig op deze arbeidsmarkt. We moeten de huidige arbeidsmarkt toekomstbestendiger maken zodat werknemers duurzaam mee kunnen blijven doen. Zeker nu we te maken hebben met zaken als personeelstekorten, verduurzaming en vergrijzing is het duurzaam inzetten van werknemers extra belangrijk. Een goede werk- privé balans draagt bij aan deze duurzame inzetbaarheid doordat werknemers gemotiveerder zijn en minder snel uitvallen door ziekte.
Vooral jonge ouders en mantelzorgers ervaren uitdagingen in hun werk-privé balans. Ook onvoorziene omstandigheden kunnen ertoe leiden dat de werk-privé balans (tijdelijk) minder is. Enerzijds ligt er voor werkgevers een grote rol om maatwerkmogelijkheden te bieden zoals flexibel werken. Anderzijds zijn er verlofmogelijkheden die (deels) door de overheid worden gefinancierd. Zo kunnen ouders/verzorgers sinds 2022 betaald ouderschapsverlof opnemen in het eerste levensjaar van hun kind. Dit is geregeld in de WAZO, maar er zijn nog 7 andere regelingen rondom de zorg voor jonge kinderen. Door de komst van alle nieuwe verlofsoorten en verbijzonderingen is het huidige verlofstelsel te complex geworden. Dit maakt dat werknemers door de bomen het bos niet meer zien en niet weten in welke situatie ze welk verlof kunnen opnemen.
Wat zijn de plannen?
Minister van Gennip (SZW) informeerde de Tweede Kamer middels een brief op 10 april jl. over de mogelijkheden tot vereenvoudiging van het huidige verlofstelsel. De overheid wil ervoor zorgen dat werk en privé beter gecombineerd kan worden door middel van een overzichtelijker en transparanter verlofstelsel. Daarom wil het kabinet de verlofsoorten terugbrengen tot 3 soorten die gelijk zijn aan het advies van de SER (Balans in maatschappelijk verlof).
- Verlofsoort 1: zorg voor kinderen
Deze verlofsoort kun je inzetten rond de geboorte en zorg voor jonge kinderen, bij adoptie en pleegzorg. Zo kennen we allemaal het zwangerschaps- en bevallingsverlof. Ook het (aanvullend) geboorteverlof, het adoptie- en pleegzorgverlof en het (betaald) ouderschapsverlof vallen onder deze eerste verlofsoort. Er zijn in de brief van minister Van Gennip verschillende (financiële) scenario’s uitgewerkt waarbij regelingen worden geïntegreerd, uitgebreid of verkort.
- Verlofsoort 2: zorg voor naasten
Steeds meer mensen krijgen te maken met mantelzorg als gevolg van de vergrijzing. Om tijdelijk mantelzorg te kunnen verlenen kun je gebruik maken van kort- en langdurend zorgverlof. In het voorstel zijn er twee scenario’s uitgewerkt, waarbij één de huidige verlofsoorten combineert en een andere uitgebreidere variant.
- Verlofsoort 3: persoonlijke situaties
Wanneer je te maken hebt met zeer bijzondere en onvoorziene omstandigheden kun je onder het huidige verlofstelsel calamiteiten- en kortverzuimverlof opnemen. Denk aan situaties als een gesprongen leiding of als je je zieke kind van school moet halen. Deze verlofsoort vraagt veel maatwerk en daarom zijn er geen nieuwe scenario’s uitgewerkt in de brief van minister Van Gennip. Eventuele nieuwe verlofregelingen die eveneens maatwerk vragen en draaien om persoonlijke situaties zouden aan deze verlofsoort toegevoegd kunnen worden. Denk aan rouwverlof, transitieverlof of verlof wegens huiselijk geweld.
Contact
Vooralsnog is een nieuw verlofstelsel nog niet meteen in zicht. Het nieuwe kabinet moet over dit onderwerp beslissingen nemen. Heb je vragen over de (wettelijke) verlofsoorten? Neem gerust contact met ons op voor advies. Wij helpen je graag verder!