Ga naar de inhoud

Ouderschapsverlof en langdurige ziekte: dit zijn de regels

Mag je werknemer ouderschapsverlof opnemen wanneer hij langdurig ziek is? De combinatie ziekte en ouderschapsverlof roept nogal eens vragen op. Enerzijds mag het opnemen van ouderschapsverlof niet zomaar geweigerd worden. Anderzijds zijn werkgever en werknemer beide verplicht om te werken aan een snel en duurzaam herstel. Het verrichten van te weinig re-integratieverplichtingen als gevolg van het opnemen van verlof kan leiden tot een loonsanctie van het UWV. In dit blog vertellen we je via een aantal scenario’s meer over de combinatie ouderschapsverlof en langdurige ziekte.

Hoe is ouderschapsverlof geregeld?

Het recht op ouderschapsverlof is geregeld in de Wet Arbeid en Zorg (WAZO). Deze verlofvorm stelt ouders in staat om meer tijd te besteden aan de zorg van hun kinderen tot 8 jaar. Wanneer je werknemer aan de voorwaarden voldoet, bestaat er recht op 26 keer het aantal uren dat de werknemer werkt. Bij een dienstverband van 40 uur bestaat er dus recht op 1040 uur aan ouderschapsverlof. In onderling overleg worden er afspraken gemaakt over wanneer deze uren worden opgenomen.

Ouderschapsverlof bestaat wettelijk uit een betaald en een onbetaald gedeelte. Vanaf 2 augustus 2022 heeft een werknemer de eerste 9 weken recht op betaald ouderschapsverlof. Via het UWV kan een uitkering worden aangevraagd ten hoogte van 70% van het (maximum)dagloon. Het betaalde ouderschapsverlof via het UWV moet in het eerste levensjaar van het kind worden opgenomen. Na deze periode is het ouderschapsverlof in principe onbetaald, tenzij hierover aanvullende afspraken in de CAO of in de arbeidsovereenkomst zijn opgenomen.

Een aanvraag voor ouderschapsverlof kun je niet zomaar naast je neerleggen of weigeren, ook niet wanneer het niet zo goed uitkomt met de personeelsbezetting. In de wet is geregeld dat weigering alleen mogelijk is bij een zwaarwegend bedrijfs- en dienstbelang. In de praktijk en uit de rechtspraak is gebleken dat dit niet zomaar het geval is. Er kunnen zich uitzonderingssituaties voordoen wanneer weigering wel mogelijk is. Bijvoorbeeld wanneer een werknemer langdurig ziek is en het opnemen van verlof de re-integratie in de weg staat.

Onderstaand zetten we een drietal scenario’s uiteen waarbij de combinatie ouderschapsverlof en ziekte tot praktische vragen kan leiden.

1. Aanvraag ouderschapsverlof wanneer je werknemer al ziek is

Is je werknemer ziek en wil hij betaald ouderschapsverlof aanvragen? Dan is dat alleen mogelijk wanneer er weer gedeeltelijk gewerkt kan worden. Voor die uren waarop je werknemer weer werkzaamheden kan uitvoeren, kan er betaald ouderschapsverlof worden aangevraagd bij het UWV. Toch adviseren we je om zowel bij betaald als onbetaald ouderschapsverlof advies in te winnen bij de bedrijfsarts. Het uitgangspunt is namelijk dat het opnemen van ouderschapsverlof niet in de weg mag staan van de re-integratie. Het opnemen van verlof kan conflicteren met de verwachte re-integratie inspanningen en dit kan nadelig uitpakken voor jou als werkgever. Onvoldoende re-integratie inspanningen kunnen namelijk leiden tot een loonsanctie van het UWV. Kortom re-integrerende werknemers hebben recht op verlof, mits dit hun re-integratie niet in de weg staat. Als het opnemen van verlof de re-integratie wél in de weg staat, gaat het UWV er vanuit dat je als werkgever voor zover mogelijk gebruik maakt van je bevoegdheid om het verlof te weigeren (bron: Werkwijzer Poortwachter).

2. Je werknemer wordt ziek tijdens het opnemen van ouderschapsverlof

Wordt je werknemer ziek tijdens het ouderschapsverlof? Dan loopt het ouderschapsverlof door en wordt deze niet automatisch onderbroken. Dit geldt voor zowel het betaalde als onbetaalde ouderschapsverlof. Wel kan een werknemer een schriftelijk verzoek indienen om het ouderschapsverlof te onderbreken of stop te zetten vanwege een onvoorziene omstandigheid. Als werkgever moet je hier binnen vier weken gehoor aan geven, tenzij er sprake is van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang. Als je werknemer het ouderschapsverlof onderbreekt of stopzet moeten er voor deze uren re-integratieverplichtingen worden verricht en moeten de ziekte-uren volgens de wet en de regelgeving in de CAO (deels) worden doorbetaald. Het kan zijn dat het resterende deel van het ouderschapsverlof vervalt. In de CAO kunnen aanvullende regels zijn opgenomen rondom het stopzetten en vervallen van het ouderschapsverlof, check dit dus altijd!

3. Je werknemer wil ouderschapsverlof opnemen tijdens de re-integratie

Dan het laatste scenario van dit blog. Stel je werknemer heeft een arbeidsovereenkomst voor 36 uur en wil 12 uur ouderschapsverlof opnemen. Wanneer is een werknemer dan volledig hersteld? Moet de werknemer dan eerst tot 36 uur re-integreren? Of moet er worden gere-integreerd tot 24 uur waarna het ouderschapsverlof van 12 uur ingaat?

Het hangt er vanaf of het ouderschapsverlof eindigt (op initiatief van de werknemer) tijdens of na de wachttijd van 104 weken. Eindigt het ouderschapsverlof tijdens de 104 weken? Dan geldt een re-integratieverplichting voor het volle dienstverband (in dit geval dus 36 uur). Eindigt het ouderschapsverlof na de 104 weken en wordt deze niet onderbroken? Dan geldt een re-integratieverplichting voor 24 uur, waarna de werknemer ook hersteld kan worden gemeld. Voor de 12 uur ouderschapsverlof hoeven dan geen re-integratie activiteiten te worden verricht.

Contact

Wat er in jouw situatie van toepassing is, hangt naast de wetgeving af van de geldende CAO. Mocht je hierover vragen hebben, neem gerust contact met ons op. Wij helpen je graag verder!