Ga naar de inhoud

Vakantiedagen afschrijven bij ziekte: nieuwe uitspraak van de Hoge Raad

Een zieke werknemer bouwt vakantiedagen op die hij kan opnemen als hij tijdens zijn arbeidsongeschiktheid op vakantie wil. Uit een nieuwe uitspraak van de Hoge Raad van 17 november 2023 blijkt dat je als werkgever deze vakantiedagen niet zomaar mag afschrijven als een werknemer voor zijn vastgestelde vakantie ziek wordt. Hoe dat zit? Lees snel verder!

Wat was de casus?

De werknemer in kwestie had al een vakantie gepland, maar werd vlak voor zijn vakantie ziek. Zowel de bedrijfsarts als de werkgever (DAF Trucks B.V.) stemmen in dat hij alsnog met vakantie kan gaan. Vervolgens wordt het vakantiesaldo (29 vakantiedagen) door de werkgever afgeboekt. De werknemer is het daar niet mee eens en stelt zich op het standpunt dat DAF heeft gehandeld in strijd met artikel 7:638 lid 8 BW.

Artikel 7:638 lid 8 BW

In dit wetsartikel is bepaald dat als de werknemer tijdens een vastgestelde vakantie ziek raakt, deze dagen niet aangemerkt moeten worden als vakantiedagen. Tenzij de werknemer hiermee instemt. In andere gevallen moeten de vakantiedagen worden aangemerkt als ziektedagen.

Nu de werknemer toestemming had gevraagd aan zowel de bedrijfsarts als de werkgever én met vakantie ging, stelde DAF dat er sprake was geweest van toestemming. Daarnaast stelde DAF zich op het punt dat ze krachtens de CAO bevoegd waren om deze dagen af te boeken. Maar volgens de werknemer had hij hier niet de benodigde toestemming voor gegeven.

De uitspraak van de Hoge Raad

De kantonrechter wees de vordering van de werknemer af. In tegenstelling tot de kantonrechter stelde het hof ’s Hertogenbosch de werknemer wel in het gelijk. Er zou namelijk geen instemming als bedoeld in artikel 7:638 lid 8 BW hebben plaatsgevonden. Ook zou een CAO niet gezien mogen worden als ‘schriftelijke overeenstemming’.

Uiteindelijk gaat DAF in cassatie bij de Hoge Raad. De Hoge Raad oordeelt dat een CAO wel degelijk kan worden gezien als een ‘schriftelijke overeenkomst’ zoals bedoeld in artikel 7:638 lid 8 BW. In dit geval mochten de ziektedagen dus worden aangemerkt als vakantiedagen, omdat de werknemer daar – op grond van de CAO – vooraf toestemming voor heeft gegeven.

Ziektedagen of vakantiedagen

Er moet volgens de Hoge Raad nog een belangrijk onderscheid gemaakt worden tussen het opnemen van vakantie tijdens ziekte en het verrekenen van vakantiedagen met ziektedagen. In deze zaak gaat het om het tweede. Volgens de Hoge Raad ziet artikel 7:638 lid 8 BW alleen op het verrekenen van vakantiedagen als de werknemer ziek wordt voor of tijdens de – reeds vastgestelde – vakantie. Uit de wetsgeschiedenis volgt dat de regeling als doel heeft om ervoor te zorgen dat een werknemer die voor of tijdens een reeds vastgestelde vakantie ziek wordt, zijn vakantiedagen behoud. Deze kunnen op een ander moment worden ingezet. Om die reden moet een werknemer volgens de Hoge Raad uitdrukkelijk instemmen met het afboeken van vakantiedagen van een vastgestelde vakantie als hij later ziek wordt. Enkel kenbaar maken bij de werkgever en bedrijfsarts is niet voldoende.

Onderscheid tussen wel of geen re-integratieverplichtingen

Uit de uitspraak van de Hoge Raad blijkt dus dat je een werknemer altijd expliciet toestemming moet vragen om vakantiedagen af te boeken als de werknemer voor zijn vastgestelde vakantie ziek wordt. Deze toestemming moet ‘gericht en uitdrukkelijk’ plaatsvinden.

Het opnemen van vakantiedagen is tijdens ziekte alleen mogelijk wanneer de zieke werknemer in staat is om passende arbeid of re-integratie inspanningen te verrichten. Het aantal dagen dat een werknemer ‘een break’ wil van deze re-integratieverplichtingen, mag dan ook worden afgeschreven van zijn vakantiesaldo.

Conclusie

Om bovenstaande materie te verhelderen schetsen we 3 scenario’s:

  • De werknemer wordt ziek na een vastgestelde vakantie of tijdens zijn vakantie. In dat geval kunnen bovenwettelijke vakantiedagen alleen verrekend worden wanneer de werknemer vooraf toestemming heeft gegeven, al dan niet middels de arbeidsovereenkomst, personeelshandboek of CAO.
  • De werknemer wil tijdens ziekte vakantie opnemen en heeft re-integratiemogelijkheden. In dat geval worden er vakantiedagen afgeschreven.
  • De werknemer wil tijdens ziekte vakantie opnemen, maar heeft geen re-integratiemogelijkheden. In dat geval worden er géén vakantiedagen afgeschreven.

De term re-integratiemogelijkheden moet ruim worden uitgelegd, dit betekent niet alleen dat de werknemer (passende) arbeid moet kunnen verrichten, maar ook dat werknemer bijvoorbeeld in het 2e spoor activiteiten kan verrichten.

Contact

Heb je vragen over het opnemen van vakantiedagen tijdens ziekte? Wij helpen je graag verder! Neem contact met ons op.